معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان گفت: رهاسازی آب برای تالاب گاوخونی یک ضرورت واقعی برای نجات فلامینگو‌هایی است که به این پهنه پناه آورده‌اند و در حال تخم گذاری و زادآوری هستند.

حسین اکبری  افزود: حفاظت محیط زیست استان با شرکت آب منطقه‌ای مکاتبه و پیگیری کرده است که پس از اتمام رهاسازی آب برای کشاورزان شرق، چند میلیون مترمکعب آب هم به تالاب برساند چرا که این مهم، ضرورتی واقعی برای نجات پرندگانی است که به گاوخونی پناه آوردند.

او  تصریح کرد: رهاسازی آب در این زمان، یک نیاز واقعی برای جلوگیری از پراکنده شدن فلامینگو‌ها و خسارت‌هایی است که به تنوع زیستی تالاب گاوخونی وارد می‌شود.

اکبری گفت: اگر فلامینگو‌ها در این منطقه ایجاد کلنی کنند که با توجه به شرایط ایجاد شده به نظر می‌رسد این اتفاق رخ بدهد، مدت زمان لانه گذاری تا جوجه آوری، بزرگ شدن و به حالت پرواز درآمدن جوجه‌ها ۲ ماه و نیم تا سه ماه طول می‌کشد.

اوتاکید کرد: فرایند ایجاد کلنی و جوجه آوری تا اوایل خرداد کامل می‌شود و به همین دلیل هم رهاسازی آب برای تالاب حیاتی است.

اکبری اظهار داشت: براساس پایش‌های هوایی و میدانی شاهد ورود حدود ۳۰۰ فلامینگو و طیف قابل توجهی از پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی مثل آبچیلک‌ها، انواع اردک ها، حواصیل، اِگرِت، لک لک و تنوع قابل توجه برخی از پرندگان شکاری در تالاب گاوخونی بودیم.

به گفته معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان، پیش از این در سال ۹۸ هم پس از رهاسازی آب به سمت تالاب، این شمار فلامینگو به سمت این پهنه آبی پرواز کرده بودند و پس از آن از سال ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۲ به علت خشک بودن تالاب، حضور فلامینگو در تالاب مشاهده نشده بود.

او یادآور شد: در دو دهه اخیر تالاب گاوخونی از حقابه‌های خودش محروم مانده و تنوع زیستی آن دچار آسیب‌ها و خسارت‌های جدی شده است.

اکبری افزود: سطح تالاب گاوخونی اوایل سال ۱۴۰۲ به طور صد در صدی خشک بود و وضعیت پرندگان مهاجر که آب عامل حیاتی آنهاست، دچار اختلال جدی شد.

او ادامه داد: بهار سال گذشته، حضور پرندگان مهاجر در تالاب گاوخونی بسیار ناچیز و به طور موقت، یک ساعته یا یک روزه بود که بر اساس حس غریزی در این منطقه توقف داشتند، اما بخش کثیری از آنها می‌رفتند.

اکبری خاطرشان کرد: سال گذشته با هم افزایی زیادی که در سطوح مختلف استانی و ملی به وجود آمد و همچنین ورود دستگاه‌های قضایی و نظارتی و همراهی مدیریت استان و اعضای کارگروه سازگاری با کم آبی به تفاهم نامه‌ای متناسب با ذخایر سد زاینده رود برای تامین بخشی از حقابه‌های تالاب رسیدیم.

اوافزود: بر اساس این تفاهم نامه که با شرکت آب منطقه‌ای داشتیم مقرر بود ۲۰ میلیون مترمکعب آب در پاییز رهاسازی شود و برای زمستان ۱۴۰۲ و همچنین بهار ۱۴۰۳ مطابق با ذخایر سد، صورت جلسه مشترکی تنظیم و رهاسازی آب انجام شود.

او افزود: رهاسازی ۲۰ میلیون مترمکعب از ایستگاه شاخه کنار موکول به آذر ۱۴۰۲ شد و به این ترتیب ۸ میلیون مترمکعب آب به تالاب رسید و متعاقب آن، چون رودخانه بسته بود و تا اوایل اسفند بارشی در حوزه زاینده رود وجود نداشت، این میزان آب (۸ میلیون مترمکعب) موجب شد که رطوبتی نسبی در بخش‌های شمالی تالاب شکل بگیرد.

اکبری ادامه داد: پس از قطع شدن زاینده رود، این میزان رطوبت خشک شد ولی هنوز لایه‌های زیرین در قسمت شمالی تالاب به صورت نسبی مرطوب بود تا اینکه در اسفندماه بارندگی‌های بسیار خوبی در کل حوزه صورت گرفت و با ۳ نوبت بارندگی در شرق اصفهان و روان آب‌هایی که اوایل فروردین ۱۴۰۳ از ارتفاعات گردنه «ملا احمد» نایین در شمال تالاب ایجاد شد، شرایط مناسبی ایجاد کرد که شاهد ورود طیف قابل توجهی از پرندگان مهاجر به تالاب گاوخونی باشیم.

او افزود: این اتفاقی مبارک است که پس از سال‌ها دوباره شاهد آن هستیم و نشان می‌دهد که می‌توان در سایه همدلی و همکاری قدم‌های خوبی در جهت احیای تالاب برداشت.

اکبری گفت: هنوز بخش‌های کمی از قسمت‌های شمالی تالاب حدود ۳ درصد، با کمک سیلابی که ایجاد شد، رطوبت دارد و این امید ایجاد شده که فلامینگو‌ها در اوایل فصل بهار در این تالاب لانه گذاری و تخم گذاری کنند.

او تاکید کرد:، اما به ثمر نشستن جوجه آوری فلامینگو‌ها منوط به ادامه همکاری‌ها به صورت مجدانه است تا بتوانیم حقابه ویژه‌ای برای تالاب داشته باشیم چرا که این حقابه برای استمرار حیات گاوخونی و پرندگانی که از آن‌ها میزبانی می‌کند با توجه به تمام شدن فصل بارش‌ها و و گرم شدن هوا اهمیت زیادی دارد.

به گفته وی هم اکنون آبی از سد رودشتین به تالاب گاوخونی نمی‌رسد و تنها مقدار ناچیزی در حدود ۱۰۰ لیتر در ثانیه زه آب و پسآب کشاورزی از ایستگاه شاخه کنار رد می‌شود و به گاوخونی می‌رسد.

تالاب بین‌المللی گاوخونی واقع در شرق اصفهان یکی از بزرگترین و مهمترین تالاب‌های ایران محسوب می‌شود، اما ۲۰ سال است که حقابه آن تامین نشده و سال گذشته به خشکی صد در صدی رسید.

آخرین بار، اما آذر سال گذشته حدود ۸ میلیون مترمکعب آب به سمت تالاب رهاسازی شد و در بارندگی‌های اخیر، در اسفند سال گذشته و فروردین جاری چیزی حدود ۲ تا سه درصد تالاب مرطوب شد.

این تالاب به وسعت ۴۷۶ کیلومترمربع در ۱۶۷ کیلومتری جنوب شرق اصفهان در کنار شهر ورزنه و در مجاورت تپه‌های شنی قرار دارد.

منبع: ایرنا